Với mỗi vấn đề, xác định mục tiêu là vô cùng quan trọng. Đối với tài chính cá nhân, nếu chúng ta đặt mục tiêu vừa đủ chi trả cơ bản, mức cao nhất chúng ta đạt được sẽ là “đủ ăn đủ mặc”; nếu chúng ta đặt mục tiêu “dư dả” (để giúp chính bản thân, người nhà và cống hiến cho xã hội tốt hơn), chúng ta sẽ từng bước tiến tới thịnh vượng. Giữa hai cột mốc này – đủ ăn đủ mặc và thịnh vượng, có một nguyên tắc vô cùng lợi hại giúp chúng ta “rời bến cảng đủ ăn đủ mặc” và di chuyển từ từ về hướng “tới bến cảng thịnh vượng”. Đó chính là nguyên tắc “Hãy trả tiền cho bản thân trước” (Pay yourself first).
1. Định nghĩa “Hãy trả tiền cho bản thân trước”
“Hãy trả tiền cho bản thân trước” là một nguyên tắc trong tài chính cá nhân, theo đó một người sẽ tự trích một khoản tiền nhất định để riêng ra cho chính mình trước khi chi trả bất kỳ một khoản chi nào trong một chu kỳ (một tuần, hoặc một tháng, hoặc một năm trong đó một tháng là chu kì phổ biến nhất).
Như vậy, tiền chi cho bản thân sẽ đứng trước bất kì các khoản chi khác như tiền thuê (góp) nhà, tiền lương thực, thực phẩm, các hoá đơn điện nước và các chi phí khác.
2. Bản chất của “Hãy trả tiền cho bản thân trước”
Chúng ta có thể thắc mắc các chi phí trong tháng cũng chính là chi phí của bản thân; việc chi trả các khoản chi phí đó có khác nào chi trả cho chính mình? Đây là một câu hỏi hay và chúng ta sẽ có lời giải đáp ngay sau đây.
Rất nhiều người trong chúng ta, qua nhiều năm tháng đều thực hiện việc chi trả các hoá đơn, chi phí hàng tháng đầu tiên như một việc bình thường (bình thường vì bao nhiêu người khác cũng làm như vậy!). Và sau từng ấy năm tháng, chúng ta không để ra được đồng nào, không có tiền dư. Do đó, số đông chúng ta chỉ “bơi lóp ngóp” để vừa đủ chi trả các hoá đơn, chạy ăn theo từng tháng cũng trở thành một việc bình thường. Đây là sự bình thường không quá tích cực và chúng ta cần giải pháp. Giải pháp đó chính là “thêm một miệng ăn cần ưu tiên trước”. Từ đó, chúng ta buộc phải động não để kiếm thêm thu nhập (bên cạnh việc kiểm soát chi tiêu) nhằm trang trải đủ các khoản cần thiết trong một tháng theo thứ tự ưu tiên: (1) TRẢ CHO BẢN THÂN, (2) tiền thuê (góp) nhà, tiền lương thực, thực phẩm, các hoá đơn điện nước và các chi phí khác.
3. Lợi ích của “Hãy trả tiền cho bản thân trước”
3.1. Tạo cơ hội cho bản thân luôn suy nghĩ để gia tăng thu nhập
Trong danh sách chi tiêu có thêm một cột là “Bản thân” và được ưu tiên số một. Nên để không bị thiếu trước hụt sau, chúng ta phải luôn động não để kiếm thêm thu nhập cùng với kiểm soát chi tiêu (bởi vì chúng ta chỉ có thể tiết kiệm tới một mức nhất định). Gia tăng thu nhập chính là chìa khoá để tiến tới thịnh vượng về tài chính.
3.2. Xây dựng được các loại quỹ thiết yếu
– Quỹ dự phòng khẩn cấp
Trong cuộc sống có nhiều sự cố bất ngờ và bất khả kháng ập đến mà chúng ta không thể lường trước được như đại dịch Covid 19, vấn đề sức khoẻ cần thanh toán viện phí gấp, những đồ gia dụng cần thiết giúp cuộc sống vận hành trơn tru bị hỏng cần sửa chữa hoặc thay thế… Những sự cố như vậy đều cần có ngay một khoản tiền thanh toán kịp thời. “Trả tiền cho bản thân trước” sẽ giúp bạn xây dựng được quỹ dự phòng khẩn cấp này và “mua” được chút ít thời gian xoay sở mà không làm xáo trộn cuộc sống của chúng ta một cách tệ hại.
– Quỹ đầu tư
Đầu tư là điều cần ưu tiên trên hành trình thịnh vượng tài chính cá nhân chứ không còn là một lựa chọn tuỳ thích. Sau quỹ dự phòng khẩn cấp và các quỹ cần thiết khác như quỹ bảo vệ sức khoẻ (bảo hiểm), quỹ chống thất nghiệp (tuỳ mức độ chúng ta muốn an toàn cỡ nào), quỹ đầu tư là điều chúng ta cần cân nhắc tới để “sai khiến” tiền làm việc cho chúng ta. Chúng ta lao động để kiếm tiền và chúng ta cũng cần tiền “lao động” kiếm ra tiền phụ giúp chúng ta.
– Quỹ thực hiện các ước mơ
Ai trong đời cũng có những ước mơ, dù là ước mơ vật chất thuần tuý như buổi spa thư giãn cơ thể 2 triệu đồng, một khoá học online 5 triệu đồng, một thẻ tập gym 35 triệu đồng, một chiếc túi 50 triệu đồng, một chuyến du lịch châu Âu 80 triệu đồng, … Những ước mơ này sẽ đều cần quỹ do chúng ta thiết lập nhằm biến chúng thành hiện thực. Bước đầu tiên là thừa nhận ước mơ, bước thứ hai là xắn tay lao động.
– Quỹ hưu trí
Sai lầm của chúng ta chính là việc “tảng lờ” tuổi già cũng như nghĩ rằng chúng ta sẽ không già đi mấy (nghĩa là chúng ta cứ “đinh ninh” khi chúng ta 60 tuổi, chúng ta vẫn giống như khi chúng ta 30 tuổi về sức khoẻ, sức lao động, tâm sinh lý). Phần lớn chúng ta không chấp nhận được thực tế này cho tới khi chúng ta giật mình thấy rằng chúng ta đã 40 hoặc 50 tuổi thật rồi!
Về tiền dành cho quỹ hưu trí, chúng ta có thể tìm đọc hai cuốn sách sau:
– Chiếc Birkin Màu Cam, NXB Phụ Nữ, tác giả Alex Tu, trình bày giản lược & nhiều cảm hứng để chúng ta có khái niệm và sự cần thiết của quỹ hưu trí (cùng các vấn đề khác về tài chính cá nhân cho phụ nữ trong đời sống như bảo hiểm, kinh doanh, đầu tư, bạn đời, du học, …).
– Tài Chính Cá Nhân Dành Cho Người Việt Nam, tác giả Lâm Minh Chánh, BizUni & NXB Văn Hoá – Văn Nghệ TP.HCM, trình bày cách tính toán chi tiết về phần tiền dành cho quỹ này (cùng các vấn đề khác như bảo vệ tiền, sử dụng tiền, …).
3.3. Gián tiếp hình thành lối sống lành mạnh và có ý nghĩa
Để thực hiện “Hãy trả tiền cho bản thân trước“, chúng ta cần tuân thủ một số nguyên tắc nhất định như:
– Sống trong số tiền thu nhập;
– Chi tiêu từng đồng tiền vất vả kiếm được vào điều gì thực sự đáng giá và có ý nghĩa với chúng ta;
– Hình thành và phát triển khả năng tiến từng bước nhỏ tốt hơn ngày hôm qua “Hoàn thành tốt hơn là hoàn hảo” (Sheryl Sandberg) và “Kiến tha lâu cũng đầy tổ” (tục ngữ Việt Nam);
– Duy trì kỷ luật cá nhân;
– Bám sát mục tiêu, nhất là mục tiêu tài chính.
– Đấu tranh để chiến thắng bản thân (giặc dốt, giặc lười, giặc chây ỳ) và mang lại chiến thắng to lớn về mặt tâm lý cho chúng ta.
“Hãy trả tiền cho bản thân trước” luôn là động lực để chúng ta tiến về phía trước.
“Nếu bạn không thể bay, hãy chạy; nếu bạn không thể chạy, hãy đi bộ; nếu bạn không thể đi bộ, hãy bò; bằng bất cứ giá nào, hãy tiến về phía trước.” (Martin Luther King JR.)
No Comments
Leave a comment Cancel