Bé có tự dọn đồ chơi sau khi chơi xong hay bạn làm giúp con? Thông thường, chúng ta có thói quen làm hộ con 100%. Chúng ta không để con tự thân vận động bởi (1) thương con, sợ con mệt; (2) nghĩ con không làm được nên mình làm luôn cho nhanh. Việc làm giúp con tưởng chừng đơn giản và vô hại. Song thực tế có thể dẫn tới hậu quả không hay bởi trẻ quan sát giỏi và bắt chước nhanh: con sẽ ỷ lại và nghĩ rằng đó là việc của bạn.
Nếu muốn con tự lập, bạn hãy khuyến khích con tự dọn dẹp đồ chơi. Các mách nước dưới đây có thể hỗ trợ bạn rất nhiều và bé sẽ ngoan ngoãn thích thú thực hiện theo.
1. Biến việc dọn dẹp thành trò chơi
Trẻ luôn thích chơi. Bạn có thể biến việc dọn dẹp “bãi chiến trường đồ chơi” của con thành trò chơi. Bé sẽ hào hứng tham gia. Quy định thời gian (5 hoặc 10 phút) kèm phần thưởng hữu ích (bộ đồ chơi trí tuệ) sẽ tạo nên cảm giác hồi hộp, hào hứng cho con. Nếu bạn có nhiều hơn một bé, bạn nên chỉ cho các con “hợp tác” để cùng hoàn thành nhiệm vụ chung, thay vì khiến các con “ganh đua” với nhau.
2. Khen con sau khi con hoàn thành nhiệm vụ dọn dẹp đồ chơi
Bé có xu hướng lặp lại những hành động được khen ngợi, tán thưởng. Sau khi con dọn đồ chơi xong, hãy vỗ tay khen con. Con sẽ càng phấn khởi và muốn lặp lại việc dọn dẹp khi được cả mẹ, bố và những người khác trong nhà “hoan hô”, tuyên dương.
3. Cho con những công cụ của riêng mình phục vụ cho việc dọn dẹp đồ chơi
Việc này khiến con có cảm giác mình “là người lớn”, có “nhiệm vụ cao cả quan trọng”! Con sẽ có trách nhiệm, cẩn thận và tỉ mì hơn với công việc dọn dẹp đồ chơi. Gợi ý những công cụ hỗ trợ cho con là: làn có quai xách, hộp đựng nhỏ, bộ chổi & hốt rác bé xinh, kệ để đồ chuyên dụng cho bé. Những dụng cụ này nên có các màu sắc để giúp con phát triển trí não.
4. Thời gian đầu có thể dọn cùng con nhưng phân chia nhiệm vụ rõ ràng
Con sẽ bỡ ngỡ vào thời gian đầu, con không hành động nếu như không ai tham gia dọn dẹp với con. Chúng ta có thể “phụ giúp” dọn dẹp đồ chơi cùng con. Tuy nhiên, về lâu dài con cần phải tự thân hoàn thành dọn dẹp kể cả không có sự giúp đỡ của vào người khác và nhằm tránh hiện tượng con ỷ lại, bạn nên phân chia nhiệm vụ rõ ràng: con dọn các món nhất định, bạn sắp xếp các món nhất định.
5. Tạo điều kiện cho con tự hoàn thành việc dọn dẹp đồ chơi dễ dàng
Con dễ nản nếu nhiệm vụ dọn dẹp quá khó khăn với tuổi, với sức lực của con. Một chút hỗ trợ để con hoàn thành nhiệm vụ dễ dàng hơn sẽ giúp con nhanh chóng tạo lập được thói quen tốt. Kệ, hộp, làn, … cần phù hợp với vóc dáng, sức lực của con. (Việc cần tránh: thùng lớn con không bê nổi; kệ cao con không với tới; …). Việc này đảm bảo con có thể tự mình hoàn thành quy trình từ đầu đến cuối mà không cần sự trợ giúp của người khác.
6. Nói cho con biết lý do con cần dọn dẹp đồ chơi
Cho con những lý do hợp lý để con có động lực dọn dẹp đồ chơi. Tuỳ vào tính cách của con mà chúng ta có thể tập trung vào khía cạnh nào. Nếu con là người tình cảm và quấn mẹ, lí do có thể là “Mẹ sẽ rất vui, trẻ, đẹp, nếu con tự dọn dẹp được đồ chơi của mình”. Nếu con “thích làm người lớn”, lí do sẽ là “Bé là người lớn rồi nếu biết tự dọn dẹp nè!”.
7. Chỉ cho con thấy, nếu không dọn dẹp đồ chơi, con sẽ phải chịu những hệ quả không vui nhất định
Nếu con không dọn dẹp đồ chơi, con hoặc mọi người trong nhà có thể dẫm phải món đồ chơi khiến (1) chân bị đau, (2) đồ chơi bị bể, … Thậm chí, bạn có thể thử để con dẫm phải một món đồ chơi nhựa xếp hình để con có chút cảm giác với lời bạn nói. Con thấy đau sẽ hiểu vấn đề. Ngoài ra, bạn bè của con khi sang chơi có thể chê cười con và đi nói với các bạn khác. Nếu con không muốn bị mắc cỡ, con cần dọn dẹp đồ chơi của mình.
8. Có “lựa chọn bất lợi” nếu con không thực hiện và phổ biến rõ ràng cho con
Nếu con không chịu dọn dẹp sau khi chơi xong, hãy đưa ra một số lựa chọn bất lợi để con chọn. Ví dụ, con không dọn món nào, món đó sẽ “bị” cất đi một thời gian, hoặc món đó sẽ được tặng lại cho các bé thiếu may mắn hơn. Bạn hãy nghiêm khắc và làm đúng theo lời tuyên bố. Ở những lần đầu khi chịu hậu quả bất lợi, con có thể phản ứng rất gay gắt (la khóc, gào thét, ăn vạ, nhịn cơm, mách người trong nhà để tìm đồng minh, …), bạn cần vững lòng để con hiểu đây không phải là chuyện đùa.
9. Bố mẹ phải làm gương về sự gọn gàng, ngăn nắp
Con học nhanh nhất từ người nhà. Để con duy trì thói quen lâu dài, bố mẹ và những người khác trong gia đình cần làm gương đầu tiên. Đồ đạc của người lớn cần được dọn tươm tất trước khi có thể yêu cầu con dọn đồ chơi của mình. Người lớn bừa bộn không thể bắt ép con trẻ gọn gàng.
Chúng ta có thể áp dụng các chỉ dẫn trên cho những nhiệm vụ khác của con như sắp xếp góc học tập, dọn bàn học sau khi học xong, gấp quần áo của bản thân, … Chúc các bé thật ngoan ngoãn và tự lập!
No Comments
Leave a comment Cancel